Kolekcja nagrań Wojciecha Załęskiego. Stowarzyszenie Collegium Suprasliense.

Stowarzyszenie Collegium Suprasliense
ul.  Dolna 34, 16-030 Supraśl
strona Collegium Suprasliense na FB

Nagrania, które ma pod opieką Stowarzyszenie Collegium Suprasliense pochodzą z prywatnego zbioru Wojciecha Załęskiego, zmarłego w 2017 r. rzeźbiarza, rysownika, grafika, pisarza, redaktora. Ze względu na wszechstronność swoich działań Załęski nazywany był „podlaskim Leonardo”. Zawodowo był związany z supraskim Liceum Plastycznym, gdzie nauczał. Jako współzałożyciel Stowarzyszenia Collegium Suprasliense, w ramach jego działalności wydawał pismo „Supraśl-Nazukos”, którego był redaktorem, głównym autorem, rysownikiem. Pozostawił po sobie 12 książek poświęconych Supraślowi, historii tego miasta i jego okolic.

Wojciech Załęski był też dociekliwym badaczem.  Zbierał pieśni, opowieści, informacje na temat zwyczajów. Interesowały go ludowa sztuka sakralna, architektura wiejska, obrzędowość (weselna, żniwna, kolędowa, pogrzebowa), opowieści i legendy o czarach, wilkołakach, wiedźmach i inne. Szczególnie pasjonował go folklor okolic Puszczy Knyszyńskiej i Sokólszczyzny. Tereny te nie są szczególnie znane i rozpoznane wśród badaczy, dlatego materiały zgromadzone przez pisarza mają szczególną wartość. Nagrania Załęskiego są cenne także dlatego, iż autor uchwycił w nich starsze pokolenie informatorów pamiętających jeszcze czasy żywych tradycji ludowych, a także ze względu na to, że zostały zebrane przez badacza, który badane tereny poznał dogłębnie. Zapisane pieśni, choć ze stosunkowo niewielkiego obszaru, odznaczają się dużym zróżnicowaniem w gwarze, melodii, stylu. Melodyka oraz maniera wykonawcza, często wskazują zarówno na wiek pieśni, jak i kunszt śpiewaków starszego pokolenia. W różnorodności materiału odbija się też duże zróżnicowanie kulturowe terenu. Materiały są zachowane w zadowalającej jakości technicznej: jakość zapisu jest dobra i zauważamy, iż autor nagrań i towarzyszącej im dokumentacji (maszynopisów) z dużym znawstwem i dokładnością rejestrował najstarsze przejawy kultury tradycyjnej Puszczy Knyszyńskiej i Sokólszczyzny.  Wojciech Załęski pozostawił po sobie archiwum zawierające m.in. 20 taśm szpulowych, 70 kaset magnetofonowych i ogromną dokumentację: kilkadziesiąt tek i skoroszytów, a w nich posortowane maszynopisy z tekstami pieśni i wywiadami etnograficznymi, stare zdjęcia zebrane w terenie, artykuły. W nagraniach i wśród maszynopisów znajdują się setki pieśni, w większości zapisanych przez badacza na początku lat 70. ubiegłego stulecia.

W ramach projektu Polska muzyka tradycyjna – dziedzictwo fonograficzna nagrania Wojciecha Załęskiego digitalizują i opracowują Magdalena Bill-Kunce i Katarzyna Wińska.

Zasoby Stowarzyszenia Collegium Suprasliense można znaleźć w repozytorium wpisując w pole SYGNATURA przedrostek StCS lub w pole ARCHIWUM (dla rejestru NOŚNIKI) nazwę, lub fragment nazwy zasobu.