Etap „0”
Pomysł projektu zrodził się podczas wieloletnich badań zwieńczonych wydaniem pierwszej części książki Jacka Jackowskiego Zachować dawne nagrania. Zarys historii dokumentacji fonograficznej i filmowej polskich tradycji muzycznych i tanecznych, cz. 1 (przełom XIX i XX w. – do drugiej wojny światowej), w której opisano m. in. ideę centralnej instytucji (archiwum/instytutu/muzeum) realizującej, gromadzącej i opracowującej merytorycznie dźwiękowe nagrania dokumentalne polskiego folkloru muzycznego. Szczególną rolę w kreowaniu tej idei odegrali Adolf Chybiński, Julian Pulikowski, Juliusz Zborowski i Marian Sobieski.
Obchody Roku Oskara Kolberga i związane z nim prace nad przygotowaniem rozdziału Archiwa dźwiękowe – zasób i dostępność do Raportu o stanie tradycyjnej kultury muzycznej (red. W. Grozdew-Kołacińska, Warszawa 2014: Instytut Muzyki i Tańca) obudziły „drzemiący” od lat pomysł utworzenia centralnej bazy i repozytorium polskiego dziedzictwa etnofonograficznego.
W 2014 r. na łamach kwartalnika „Muzyka” – w monograficznym numerze 3/2014 zatytułowanym Po Kolbergu ukazały się również dwa ważne – w kontekście planowanego projektu – artykuły poświęcone metodom zabezpieczania, opracowania naukowego, udostępniania i rozwoju Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN oraz problematyce estetyki rekonstrukcji dźwięku.
Rok Kolberga dał również okazję wielu instytucjom na podjęcie działań związanych z kwerendą, odszukaniem, odtworzeniem, digitalizacją i opracowaniem archiwalnych kolekcji własnych nagrań. Zbiory Fonograficzne już dawniej przyjmowały w depozyt do opracowania zasoby innych instytucji czy zbiorów prywatnych. W Roku Kolberga Zbiory Fonograficzne IS PAN podjęły współpracę z Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej (w ramach projektu Muzeum Usłyszeć tradycję. Bądźmy jak Oskar Kolberg!). Efektem współpracy była m.in. digitalizacja i opracowanie archiwaliów – dokumentalnych nagrań ze zbiorów Muzeum (czyt.więcej na stronie 127 Raportu z Roku Kolberga).